Sosyalizm, toplum içerisinde gerçekleşen tüm ekonomik faaliyetlerin özel kesimlerin elinde değilde kamunun elinde olmasına verilen isimdir. Sosyalizmde ekonomi içinde önemli olan 3 temel unsur olan üretim, dağıtım ve değişim ulusal olarak işlem görmektedir. Ülke ekonomisi içerisinde üretilen mallar ve bu malların üretiminde merkezi otoritenin büyük ölçüde kontrolü bulunmaktadır. Bu düşünce yapısına göre toplum içerisinde yaşamını sürdürmekte olan her vatandaş ülke içerisinde sağlanan üretim imkanlarından eşit olarak yararlanırken üretim araçlarının mülkiyetide tamamen onlara ait olmalıdır. Bu kalıbı daha iyi anlamak için karşıt bir düşünce olan kapitalizmide iyi bir şekilde bilmeniz gerekmektedir. Sosyalizm ile ilgili detaylı bilgileri görmek için yazımızı dikkatli bir şekilde okumanız gerektiği gibi verilen örnekleri anlamaya çalışmalısınız.
Sosyalizmin Tarihi
Bu düşünce yapısının tarihine bakıldığında geçmiş zaman tarihi çağlardan bugüne önemli düşünürler tarafından ortaya atıldığını görmeniz fazlasıyla mümkündür. Bugünlerden günümüze biraz daha yaklaştığımızda 19. Yüzyılda sosyalizm düşünce yapısında ayrılıkları görmek mümkün oluyor. Bu ayrılıklardan doğan kavram ise komünizm oluyor. Bu iki kavram insanlar tarafından karıştırılıyor olsa da aslında iki kavramıda birbirinden ayıran önemli farklılıklar bulunmaktadır. Sosyalizm tarafında işçilerin sahip olduğu haklar tamamen sendikalar tarafından düzenlenerek siyasi partilerin aldığı kararlar doğrultusunda uygulamaya konulmaktadır. Aynı zamanda bu durum değerlendirme süreçleri ile birlikte ilerlemektedir. Belirtilen bu düşünce kominizmde bu uygulamaların tamamı köklü değişiklikler ile yani ihtilaller ile yapılması gerektiği savunulmaktaydı. Bu düşüncede sosyalizm ve komünizmin birbirinden ayrılmasına sebep olmaktadır. Yani açıklayıcı bir şekilde söylemek gerekirse; sosyalizm değişikliklerin kanunlara uygun olarak yapılmasını savunurken komünizm kanunsuz bir şekilde yapılmasını savunmaktadır.
Komünizm, ortak mülkiyet ve servetin halka gerektiği kadar dağıtılmasına dayalı olarak uygulanan siyasal düzen olarak bilinmektedir. Bu akımı bilenlerin ilk aklına gelen öncüleri Karl Marx ve Friedrick Engels’dir. Tabi bu durumun pek gerçeklik payının bulunmadığıda bilinmesi gerekiyor. İdeoloji olarak komünizm Marx’ın keşfetmesinden daha önceki süreç içerisinde Eflatun olarak bilinen Platon tarafından bulunmuştur. Platon “Devlet” adlı eserinde komünistliğe benzer olan yaşam stilinden birini paylaşır.
Sosyalizmin Temel İlkeleri
Sosyalizmin temel ilkelerini kısa bir şekilde özetlemek gerekirse;
1. Sosyalizm kapitalist düşünceyi tamamen reddeder.
2. Bu düşünce yapısında özel mülkiyet kavramı kesinlikle yer almamaktadır. Üretim malları ve toprak kamunun elinde bulunarak halkın yararına kullanılır.
3. Bu düşünce yapısı bireysel faydayı değil toplumsal faydayı savunmaktadır. Toplumun çıkarları ekonomik fayda konusunda önemli etken olmaktadır.
4. Son olarak bu düşünce yapısında toplum sınıfında insanlar arasında herhangi bir farklılık bulunmamaktadır. Merkezi otoriterinin verdiği kararlar toplumun gelir payından faydalanmasını sağlar.
